Spaarne Gasthuis Haarlem-Zuid
Haarlem
Het ziekenhuis
van nu en later
Uiteraard waren we blij en trots toen het Spaarne Gasthuis ons vroeg om onze ideeën te ontvouwen voor de geplande nieuwbouw op de locatie Haarlem-Zuid. Het werd een uitgebreide studie naar het ziekenhuis van nu en later, dat de ambities en innovatiedrang van de organisatie weerspiegelde. Hoewel we uiteindelijk niet zijn geselecteerd om het ontwerp te realiseren, staan we toch even stil bij ‘ons’ Spaarne Gasthuis. Dat midden in de samenleving staat en klaar is voor de toekomst.
Actieve plint en verbinding met groene omgeving
Hoofdontsluiting
Verschillende gebouwentiteiten
Drie belangrijke facetten
We belichten kort drie belangrijke facetten uit onze studie. De mogelijke groei en krimp van afdelingen, of te wel toekomstbestendigheid, is natuurlijk een hele belangrijke. Dan is er de betrokkenheid van familie bij het herstel van de patiënt, iets dat wij hier verder dan ooit hebben doorgevoerd. Aandacht voor ICT en daarmee voor communicatie is een ander essentieel punt voor het ziekenhuis van de toekomst.
Het Spaarne Gasthuis als onderdeel van de stedelijke structuur: de openbare ruimte loopt door in het ziekenhuis en gaat over in semi-openbare en privé-ruimten
Hart van de omgeving
Spaarne Gasthuis Haarlem-Zuid kan op allerlei manieren een echt onderdeel van de stad worden. In onze studie opent het nieuwe ziekenhuisgebouw zich naar de omliggende wijk en de hoofdassen sluiten aan op routes van voetgangers en fietsers. De ruimte in en rondom het ziekenhuis wordt het hart van de omgeving. De buitenruimte biedt bovendien groene wandel- en beweegroutes voor buurtbewoners en functioneert als ‘healing garden’ voor patiënten en personeel van het ziekenhuis. In besloten groene patio’s sterken patiënten aan in de buitenlucht en de zon en kan de zorgprofessional ontspannen.
Hoofdentree
Eindeloos adaptief
Een toekomstbestendig ziekenhuis is een adaptief ziekenhuis. Fysieke groei en krimp van afdelingen is relatief eenvoudig te realiseren, zolang je in het ontwerp alles helemaal doordenkt. Maak de kamers voor acute opvang (AOA-afdeling) bijvoorbeeld nét iets groter dan normaal zodat ze eenvoudig omgezet kunnen worden naar volwaardige IC-kamers. Zorg dat de standaardkamers zo zijn uitgevoerd dat ze direct kunnen veranderen in medium care kamers. Kortom, maak het mogelijk dat je in de toekomst eindeloos kunt ‘schuiven’ met specialismen en behandelingen, zonder dat er ook maar één verbouwing nodig is.
Gastvrij en helend
De nabijheid van familie en naasten (family centered care) is sterk bepalend voor het herstel van patiënten. Dat gegeven, en de daaraan gekoppelde gastvrijheid, is voor zover wij weten nog nooit zóver doorgevoerd als in deze studie. Van het eerste contact aan de balie tot in de behandelruimte – de partners en naasten krijgen evenveel ruimte als de patiënt. Anders gezegd: onze ambitie was een ziekenhuis zonder klapstoelen. Een echte vernieuwing is de familiezone in elke IC-kamer. Een afsluitbare, serre-achtige ruimte aan de gevelzijde, waardoor de familie dichtbij de patiënt kan zijn zonder artsen en verpleegkundigen in de weg te zitten. Deze zones kunnen ook buitenlangs gekoppeld worden waardoor de familie – zelfs bij een uitbraak als Covid – toch dichtbij de patiënt kan komen zonder de IC fysiek te hoeven betreden.
Een lichte en overzichtelijke IC kamer biedt een optimale werkomgeving voor de zorg
ICT is communicatie
ICT is sterk bepalend voor de ontwikkeling in de zorg. Maar wat betekent ICT nu eigenlijk voor de werkomgeving van de medici en zorgprofessionals? Voor hen gaat ICT over misschien wel het belangrijkste aspect van optimale zorg: communicatie. Alles wat door ICT mogelijk wordt gemaakt heeft een ruimtelijke vertaling nodig, maar dat zie je in ziekenhuizen in het geheel niet terug. Denk aan ruimtes voor 1 op 1 beeldbellen, met een patiënt of intercollegiaal. Denk ook aan ruimtes voor teamoverleg met artsen elders op de wereld en ruimtes voor kennisuitwisseling. In onze studie voor het Spaarne Gasthuis is er ook een prominente rol weggelegd voor het ‘leerplein’. Een leerplein creëren is een geweldige kans om kennis, onderzoek en opleiding samen te brengen. Door werkvoorzieningen, virtueel werken, overlegplekken en opleidingslokalen samen te laten vloeien met informele ontmoeting en samenwerking. Het is de toekomst van het werken!
Een ruime familiezone in de IC kamer die in geval van een pandemie buitenom bereikt kan worden
“Family centered care en gastvrijheid zijn nog nooit zóver doorgevoerd in een basisontwerp voor een nieuw ziekenhuis.”
“Family centered care en gastvrijheid zijn nog nooit zóver doorgevoerd in een basisontwerp voor een nieuw ziekenhuis.”
Projectdata
- Locatie
- Haarlem
- Programma
- Studie nieuwbouw
- Omvang
- 40.000 m² BVO
- Periode
- 2020 – 2021
- Status
- Afgeronde studie
- Opdrachtgever
- Spaarne Gasthuis
- Team
- Martijn van Bentum, Jarno Nillesen, Milee Herweijer, Rick Bruning, Reni Bouwhuis, Maya van der Lande. Maarten van der Werk
Gerelateerde projecten
Tergooi MC
Hilversum
Amphia Ziekenhuis
Breda
