Healing environment. Een term die vaak wordt gebruikt. En toch bestaat er geen algemeen geaccepteerde definitie van. Wat is een healing environment nou eigenlijk? Waarom is het zo belangrijk en nuttig? Dr. ir. Milee Herweijer, architect bij Wiegerinck, schreef er aan de TU Delft haar proefschrift over: Evidence-Based Design in Nederlandse ziekenhuizen.
Healing environment stoelt op het wetenschappelijk fundament van Evidence-Based Design (EBD). EBD onderzoekt de relatie tussen ruimtelijke aspecten en de gezondheid en het welbevinden van patiënten. Het verbeteren van de gezondheid van de patiënt is het belangrijkste uitgangspunt. Simpel gezegd: iemand mag niet zieker worden dan hij of zij bij opname was. Het voorkomen van bijvoorbeeld ziekenhuisbesmettingen is dus erg belangrijk. Net als het terugdringen van stress bij de patiënt, omdat stress het herstel vertraagt.
Ziek zijn maakt kwetsbaar. Het geeft stress als je niet zelf in je meest elementaire behoeften kunt voorzien. Stress heeft een nadelige invloed op herstel, bloeddruk, hartslag, aantal ligdagen en op de effectiviteit van slaap- en pijnmedicatie. Er zijn vele ruimtelijke oplossingen die stress en angst bij patiënten kunnen verminderen. Een eigen kamer, zicht hebben op de verpleging, veilige toegangsroutes, steun van familie, voldoende ruimte en privacy: al deze aspecten bespoedigen herstel.
De druk op de zorg is enorm. Goed personeel is kostbaar en schaars. EBD is ook zeer waardevol als je kijkt naar de efficiency en het werkplezier van zorgprofessionals. Denk hierbij aan een rustige, prettige werkomgeving. Aan voldoende daglicht en buitenruimte. Maar bijvoorbeeld ook aan het verkorten van loopafstanden en fijne plekken om rustig te kunnen pauzeren.
Ook de kans op medische fouten wordt substantieel kleiner als je omgevingsfactoren meeneemt in een ontwerp. Akoestiek is bijvoorbeeld een belangrijk aandachtspunt, omdat te veel geluid de concentratie van artsen en personeel nadelig kan beïnvloeden. Lichtinval en lichtkleur hebben hier ook veel invloed.
In een aantal case studies heeft Herweijer diverse Nederlandse ziekenhuizen geanalyseerd. Daaruit werd duidelijk dat we nog veel kunnen leren en meer waardevolle EBD-kennis zouden moeten integreren in ontwerptrajecten. Op basis van onze EBD-inzichten kunnen we samen positieve zorgomgevingen realiseren. In ziekenhuizen, in verpleeghuizen, op specifieke afdelingen en inwoonzorgcomplexen. Er is nog heel veel winst te behalen!