HIC De Braamberg en De Langeberg

Normaliserend, rustgevend

Wat de opdrachtgever, Pro Persona, ons meegaf was dat deze gesloten herstelomgeving zo normaliserend en rustgevend mogelijk moet zijn. Minder drang en dwang dan vroeger, is het devies, en meer healing environment en (verantwoorde) regie voor de verwarde patiënten. Tegelijkertijd zijn er praktische eisen en normen die de veiligheid voor zowel de patiënten als het personeel moeten garanderen.

Verbouwing en uitbreiding

Bij De Braamberg ging het om een verbouwing, bij De Langeberg om een uitbreiding van het bestaande gebouw. Een HIC-afdeling heeft ruimtelijke ‘schillen’, waar zorg en behandeling kunnen worden opgeschaald van high care naar intensive care (IC). Binnen IC is het meest intensieve zorgniveau de extra beveiligde kamer of EBK, een vrijheidsbeperkende interventie in noodsituaties.

Licht en zicht

Op de IC liggen de ICU’s, de patiëntenkamers, aan een gang die ook grenst aan een multifunctionele ruimte. Daar kunnen patiënten rustig zitten en begeleiders werken op hun laptop. Er zijn duidelijk zichtlijnen tussen de multifunctionele ruimte en de ICU’s, en ook in het EBK-gebied, zodat cliënten en begeleiders altijd visueel contact kunnen maken.

In de ICU’s, met zicht naar buiten, kunnen patiënten zelf de lichtinval bepalen en de zonwering bedienen. Ze kunnen ook de gedeelde tuin in (De Braamberg) of even zitten in de patio (De Langeberg). Een healing environment vermindert stress, angst en agressie. Maar naast comfort, daglicht en uitzicht is het bovendien belangrijk dat het interieur en de meubels zo normaal mogelijk zijn. Ook hier, waar geestelijk ernstige zieke mensen suïcidale neigingen kunnen krijgen of gewelddadig kunnen worden. Zelfs de EBK is zoveel mogelijk ontworpen vanuit de menselijke gedachte.

Vriendelijkheid

Door te kiezen voor massief bamboe heeft het vaste meubilair in de ICU’s toch een huiselijke uitstraling gekregen. Er zijn normale gordijnen en het standaard ‘koude’ sanitair van roestvrijstaal werd bedekt met een witte coating. De sanitaire ruimtes kregen smaakvolle grijze tegels, die in een hotel niet zouden misstaan. Over bijna elk detail is tijdens het proces gesproken en nagedacht, omdat hier totaal andere gebruiksrisico’s en eisen gelden dan in andere zorgomgevingen.

Het oorspronkelijke gebouw van De Braamberg dateert uit 2007 en is een ontwerp van Wiegerinck. In 2018 en 2019 werd een gedeelte in fasen verbouwd tot HIC. De Langeberg is oorspronkelijk ontworpen door Bogerman Dill. Voor deze HIC-verbouwing tekende Ad Bogerman, waarbij Wiegerinck de uitwerking van het ontwerp tot en met uitvoering verzorgde.