Het was een bijzondere opdracht die zorgaanbieder Vilente ons toevertrouwde: ontwerp een gebouw met 120 appartementen voor mensen met dementie en somatische aandoeningen, inclusief ondersteunende ruimten en gebaseerd op woongroepen van elk 10 bewoners. Dat betekende dat wij in ons plan een goede balans moesten vinden tussen de zorgvisie, architectuur én de gedragspatronen van bijvoorbeeld mensen met dementie.
Elke omgeving praat met ons, ervaren we met al onze zintuigen. Architectuur staat nooit ‘uit’. Als je cognitief gezond bent kun je prikkels en indrukken filteren, maar mensen met dementie kunnen dat niet meer. Zij kunnen snel overprikkeld raken, of juist onderprikkeld. Een ander aandachtspunt was het relatief kleine bouwkavel. Het geheel moest compact worden, maar dat ‘nadeel’ hebben we omgezet in een voordeel. De Klinkenberg werd een beschermd hof dat toch in verbinding staat met de buurt eromheen. Bewoners kunnen gaan en staan waar ze willen en sommigen zijn zelfs bekenden in de buurt. Mensen in de buurt maken bijvoorbeeld ook wandelingen met bewoners. Beslotenheid én openheid vallen mooi samen.
Elke bewoner heeft een tweekamerappartement van 45 m2 met een eigen voordeur. Bij de entree is elk appartement duidelijk herkenbaar aan een kastje, waarin de bewoner persoonlijke spullen kwijt kan. Wanneer bewoners hun appartement verlaten, komen ze vanzelf in de buurtkamer van hun woongroep terecht, waar ook de keuken is en waar ze gezelschap vinden. En bewoners kunnen altijd gaan buurten in andere buurtkamers, ze staan nooit voor een gesloten deur of hek.
Grote gemeenschappelijk ruimtes zijn er niet, want die heb je thuis ook niet, zo redeneerde Vilente. Dus geen restaurant of grote eetzaal, geen therapiezalen of magazijnen. Er zijn zelfs speciale schoonmaakkarretjes ontworpen, die er niet als zodanig uitzien en na gebruik direct worden opgeborgen. In De Klinkenberg kunnen dementerende en somatische bewoners hun oude leven zoveel mogelijk voortzetten.