Masterplan Het Dorp

Arnhem

Verbinden
en delen

Met de eerste grote televisie-inzamelingsactie in de Nederlandse geschiedenis werd in 1962 bijna 22 miljoen gulden opgehaald voor de bouw van Het Dorp in Arnhem. Het was eerste woongemeenschap in ons land voor mensen met een beperking en een grote stap in hun emancipatie. Na ruim 50 jaar was de tijd aangebroken voor vernieuwing van Het Dorp, zodat het in alle opzichten zou voldoen aan de woon- en zorgeisen van nu.

Nieuwe visie

In 2018 vroeg opdrachtgever Siza een aantal partijen gevraagd na te denken over de ontwikkeling van het nieuwe Dorp: een toegankelijke, inclusieve wijk waar mensen met én zonder beperking samenleven in een prettige, duurzame en groene omgeving. Hoewel ons masterplan uiteindelijk niet de winnende inzending was, nemen we u toch graag even mee in het grotere idee voor Ons Dorp, zoals wij de nieuwe inclusieve gemeenschap hebben genoemd.

Gesloten wordt open

Hoe veranderen we een nogal naar binnen gekeerd instellingsterrein in een open, gemêleerde en duurzame wijk? Hoe creëren we een kloppend stedenbouwkundig plan en tegelijkertijd een fijne, toegankelijke leefomgeving voor alle inwoners? Dat waren voor ons de belangrijke vragen, waarbij het programma voorzag in zorgwoningen, vrije sector appartementen, huurwoningen, een huisartspraktijk, apotheek, bakkerij en café. Elk gebouw en elke voorziening moet makkelijk toegankelijk en bereikbaar zijn voor mensen met een beperking, wat gezien de hoogteverschillen in het terrein een behoorlijke uitdaging is.

Overal ontmoetingen

Het masterplan voor Ons Dorp voorziet in een omgeving die ontmoetingen op alle niveaus mogelijk maakt. Mensen wonen in verschillende buurtschappen, aan kleine hofjes en erfjes. Waarbij ieder een eigen plek heeft, maar ook iets deelt met anderen. Denk aan een gezamenlijke groentekas, een moestuin, kinderboerderij, speeltuintje of een barbecueplek, maar ook aan de lifthal in een gebouw. Verbinding, delen en samen actief zijn – dat loopt als een rode draad door Ons Dorp. Het Dorpsplein aan de oostzijde vormt het levendige centrum van de nieuwe, inclusieve woonomgeving.

Verbonden met de stad

In ons masterplan zoek Ons Dorp ook duidelijk de verbinding met de omliggende wijken. Enerzijds letterlijk, doordat de wegen en paden in de wijk een vanzelfsprekende verbinding vormen met de rest van Arnhem. Anderzijds figuurlijk, doordat Ons Dorp met de bewoners en mensen uit aangrenzende andere buurten kan gaan nadenken over gezamenlijke oplossingen op het gebied van energie, waterhuishouding, recreatie of natuur.

Water is welkom

Door de ligging tegen een heuvel is waterafvoer en -opslag een serieus aandachtspunt. Waterbuffering gebeurt in ons plan op diverse niveaus, zowel ondergronds als bovengronds. Bijzonder zijn de wadi’s, onderaan de heuvel. Na regenval ontstaan daar in de bosrijke omgeving natuurlijke waterpoelen, waar het heerlijk toeven is voor bewoners, maar ook voor ouders en kinderen uit andere wijken.

“In ons plan wordt het dorp ‘omgekeerd’: we transformeren het van een stedenbouwkundig netwerk van gebouwen in een landschappelijk netwerk van bosrijk groen, waarbinnen de gebouwen zorgvuldig een plek krijgen.”

Tim Loeters
partner/architect

“In ons plan wordt het dorp ‘omgekeerd’: we transformeren het van een stedenbouwkundig netwerk van gebouwen in een landschappelijk netwerk van bosrijk groen, waarbinnen de gebouwen zorgvuldig een plek krijgen.”

Projectdata

Locatie
Arnhem
Programma
Herontwikkeling zorgterrein met zorgwoningen, appartementen, huisartspraktijk, apotheek, bakkerij, café
Omvang
60.400 m² BVO; 20 hectare
Periode
2018 – 2019
Status
Prijsvraaginzending
Opdrachtgever
Siza
Gebruiker
Siza
Team
Tim Loeters, Jarno Nillesen, Reni Bouwhuis, Maarten de Werk
In samenwerking met
Credo, Estea, Poelmans Reesink, Traject, WSP